Kokosnoten

Achter ons huis staan metershoge kokosbomen, beladen met tientallen kokosnoten. De palmen staan dicht tegen het huis aan. Om de drie maanden worden de noten geoogst. Ook worden oude bladeren verwijdert. Die worden als dakbedekking gebruikt voor de hutten die in de rijstvelden worden gebouwd.

Een horde Balinezen, mannen, vrouwen en kinderen trekken van palm naar palm. De mannen klimmen met hun machetes of klewangs in de bomen. De jongeren gebruiken een ladder, de ouderen klimmen zonder gebruik van hulpmiddelen in de metershoge bomen. De hoogste zijn wel dertig meter.

Het vallen van de kokosnoten gaat met een wild geraas gepaard. De noten hebben een doorsnede van wel veertig centimeter. Even wat anders dan de iele kokosnoten de bij de AH of andere supermarkten worden gevonden.

Het “grondpersoneel” veelal vrouwen en een enkele man verzamelen de noten en maken ze gereed voor transport. Uit de huid van de vrucht worden repen gesneden. Met de repen worden twee noten aan elkaar geknoopt. Ze worden over de schouder gelegd. Per persoon kunnen zo vier noten worden meegenomen.

De ervaren oudere mannen zijn voorzichtig en gebruiken technieken om in een kokospalm te klimmen. Ze gaan wel overwogen te werk, een val van dertig meter kan dodelijk zijn. Ze klimmen een meter of drie en nemen dan een aantal minuten rust. Het klimmen zelf gaat, hoewel omzichtig, snel. Een maal in de top, wordt de situatie opgenomen en worden de noten die geoogst gaan worden en los gesneden. Vervolgens worden de verkleurde palmbladeren verwijderd. Dit ritueel wordt ieder kwartaal herhaald.

Voor de kinderen die de groep begeleiden, is het een leerschool. Ze worden vertrouwd gemaakt met het werk. Hun angsten, zo ze die al hebben, worden op een geleidelijke manier overwonnen. Ze helen met het halen van de noten uit de irrigatiekanaaltjes en met het transport gereed maken van de noten. In een minuut of dertig is het circus voorbij, zijn tientallen noten geoogst. De palmen zie er weer fris en groen uit, de bruine bladeren zijn verwijderd. Over drie maanden wacht hun volgende “knipbeurt”.

De kokospalmen die dicht bij het huis staan worden “met rust gelaten”. De kans dat de loodzware noten op ons dak belanden, wordt te groot geacht. Diezelfde nacht worden we met veel geraas gewekt. Een aantal noten vallen, al dan niet spontaan, van de bomen op ons dak. Het lijkt alsof de wereld vergaat. Ik sta op een vraag aan Putu “security” om de stand op te nemen. Er zijn een aantal dakpannen gebroken door de noten. Of de constructie van het dak is beschadigt moet nog worden onderzocht. Onze hoop is dat deze makkers hun wild geraas staken. Of blijven hangen of netjes naast het dak vallen!

Pura Ulun Danu Bratan

Deze tempel is in 1633 door Raja van Mengwi, een Boeddhist, gebouwd als ode aan Dewi Danu, de godin van het water. Een grote vlinder vecht in het water om aan e godin te ontkomen? Een vergeefse strijd! De tempel ligt dn ook rustiek aan een van de meren in het Noorden van Bali. Later is de tempel overgegaan in de handen van de Hindoes. Resten uit die eerste dagen zijn nog steeds aanwezig.

De tempel, met mooie tuinen en vreemde bouwwerken, heeft iets van een pretpark. Toch worden in de tempel, ook als wij er zijn, ceremonies gehouden. Deze zijn niet toegankelijk voor het gemêleerde publiek. Van een afstand leg ik een priester vast. De tempel is intrek bij islamieten. Een klas islamitische kinderen krijgt er zelfs les. In wat? Ook ontwaak ik zelfs “iemand” in burka. Ook op een andere manier is de islam nadrukkelijk aanwezig. Direct tegenover de tempel is een moskee met een huizenhoge minaret opgetrokken. Vanaf iedere plek is deze minaret zichtbaar. Het lijkt alsof hij deel uit maakt van de tempel. Aan de bouw van de moskee zijn, naar ik begrijp, heel wat ruzies tussen moslims en hindoes vooraf gegaan. De laatsten vermoeden boos opzet, de eersten trekken aan het langste eind. Voer voor de discussie of een islamitische democratie een contradictio in terminus is. Een democratische islam is een discussie waar ik me wijselijk buiten hou in belang van lijf en leden.

Ik denk dat echte democratie (voor zo ver dit werkelijkheid kan zijn) slechts is voorbehouden aan seculiere samenlevingen. Hoe kan er onafhankelijke wetgeving worden gemaakt in een land waar de Sharia de onveranderlijke norm is? De geschiedenis zal het leren of is dit een retorische vraag?

Na het bezoek aan de tempel, nemen we op de valreep, een bezoek aan de botanische tuinen, Kebun Raja, mee. Het is een uitgestrekt en mooi complex dat meer verdient dan onze “Japanse” bezoekfilosofie of “Kuijlen was here!”-benadering. Een brede laan geeft toegang tot het park. Langs de lanen staan grote beelden van draken en krijgers, die passen in de cultuur en architectuur van Bali. De tuinen zijn perfect onderhouden. Gedé zet ons af bij de kas met cactussen en andere vetplanten. Bali en bloemen lijken een onlosmakelijk verbond. Bij alle offertjes en Hindoeïstische ceremonies spelen bloemen een belangrijke rol. Te hopen is dat Bali er in slaagt haar schoonheid te behouden en niet ten onder gaat aan toerisme en de darbij behorende speculatie. De prijzen van grond en onroerend goed zijn hoog zeker in het perspectief van de Balinese economie. Hebzucht kent geen grenzen. Goden blijven nodig om de mens in toom te houden, welke?

Beestenboel

Bali heeft veel natuur en beschermde natuur. Het Noordwesten van het eiland is beschermd natuur gebied. Hier leven nog “wilde” dieren. En waar wilde dieren zijn is handel. Dieren worden geëxploiteerd en uiteindelijk wordt hun leefgebied bedreigd en opgeofferd aan economische belangen. Wij dragen daar als toeristen, bewust of onbewust, aan bij. Wij willen alles zien zoals het echt is, verstoren daarmee het ecologisch evenwicht en vernietigen de ongebreidelde natuur. Is dat erg? Dat ligt maar aan de prioriteiten worden gesteld. In de woorden van Daniel Kahneman, leiden we aan zelf overschatting en schatten we de risico’s altijd te optimistisch en dus verkeerd in. De mensheid en de bestuurlijke elite in het bijzonder zijn verslaafd aan het nemen van risico’s en dan vooral op kosten van anderen. Het schijnt van alle tijden te zijn. En optimisten hebben het voordeel ouder te worden of in ieder geval een draaglijker leven, althans dat schijnt voor ziekte ontkennende longkankerpatiënten zo te zijn. Zelf heb ik dat net zo ervaren, maar een balletje kan raar lopen.

Terug naar de beesten. Op ons tochtje door Noord Bali komen we door het zogenaamde “Apenbos”. Warempel er zijn apen én Balinezen die met de apen wat bij proberen te verdienen.

Door het verkopen van bananen, vele tientallen malen zo duur als op de markt, en het geven van parkeeraanwijzingen. Dit laatste is een geaccepteerd fenomeen, dat je overal treft, en versnelt de doorstroming van het verkeer. De apen laten het zich gelaten aanleunen. Gedé stopt bij een huis dat veel weg heeft van een dierentuin. De bewoners storten zich met hun dieren op ons. De vleermuizen. Overduidelijk van het mannelijk geslacht, zijn anders dan van nachtdieren kan worden verwacht levendig en maken indruk. Imposante beesten, het enge zoogdier dat echt kan vliegen. Met zijn uitstraling en donkere kleur een indringende en indrukwekkende verschijning. Kan me voorstellen dat de fantasie wordt geprikkeld.

Varanen, klein en groot, trekken de aandacht. Gewillig materiaal om mee op de foto te gaan: “Kijk mij eens”. Een slaperige boa lijkt de krant te lezen. Ook in Pura Ulun Dana Bratan zijn wilde dieren.

Paul de eigenaar van de villa waar wij verblijven wordt er letterlijk door gegrepen. Later meer over deze Boeddhistische-Hindoeïstische tempel en de strijd tussen religies in een islamitisch land.

Kampong Belanda

Even ten westen van Lovina bevindt zich een nederzetting van voornamelijk Nederlanders. Zij hebben daar riante villa’s gebouwd als investering maar ook om zelf vakantie te vieren. Het kopen van grond op Bali is problematisch. Formeel kunnen buitenlanders geen grond bezitten.

De meest gebruikte optie is om een Indonesische naamhouder te gebruiken voor uw woning. In een vijftal contracten worden de verhoudingen met de naamhouder en de zeggenschap geregeld. Helaas wordt deze constructie vaak misbruikt waardoor de koper achteraf toch geen zeggenschap heeft over het door hem gekochte bezit. De contracten regelen het recht om het eigendom te gebruiken. Zorg er dus voor dat de contracten gecontroleerd en dubbel gecontroleerd worden. Laat je niet misleiden door de vriendelijkheid van de mensen, die hun hulp aanbieden. Doe alleen zaken met erkende notarissen en laat je juridisch optimaal adviseren.

Er staan in Kapong Belanda een aantal villa’s te koop. Wil je zo’n villa van binnen bekijken ga dan naar de website www.villahappiness-bali.com. Deze villa is te koop.

Het strand bij Kampong Belanda is schoon en veel mooier dan in Lovina zelf. Hoe wel het strand openbaar is hebben de eigenaren van de villa’s de plicht het strand schoon te houden. Van de eigenaar van onze villa hebben we gehoord dat “hoog water” samen met overvloedige regen voor problemen kan zorgen in Kampong Belanda. Het zoute water kan voor schade zorgen aan tuin, zwembad en technische installaties.
De jalan’s in Kampong Belanda, er wonen overigens ook niet Nederlandse Europeanen, hebben namen van Nederlandse planten zoals bijvoorbeeld Jalan Tulip.

Aan de voorzijde van de villa’s zijn rijstvelden. Kampong Belanda is redelijk afgelegen en het beschikken over een auto en/of scooter is een besliste noodzaak. Het verkeer in Bali is hectisch en chaotisch. Er zijn onderlinge codes en de claxon is een erkend communicatiemiddel in het verkeer. De verkeersveiligheid staat op een veel lager pijl dan bij ons. Elke dag komen gemiddeld vijf toeristen om bij ongevallen met scooters. Als je naar het verkeer kijkt en naar het gebrekkige aanpassingsvermogen van westerlingen aan de ongeschreven verkeersregels, verbaast dat mij niets.

Brahmavihara Arama

Maandag hebben we met Paul en Ciska, de eigenaren van Villa Romy een tour door Noord Bali gemaakt. Paul heeft de suggesties voor het indelen van het programma gedaan. Belangrijkste inzet bij het samenstellen is het voorkomen van confrontaties met hordes toeristen. Gede, onze vaste chauffeur heeft ons gereden.

De eerste stop is Brahmavihara Arama, een Boeddhistisch klooster met een tempel.
Op de website van het klooster (brahmaviharaarama.com) wordt uitgelegd wat de monniken met het klooster voor ogen hebben. Ze geven invulling aan de idealen van Brahma Vihara
Het biedt onderdak aan de Boeddhistische monniken, zij kunnen er hun gebeden doen en hun rituelen uitvoeren.

Het is een plaats voor gebed en spiritualiteit, zelfkennis kan er worden ontwikkeld. Er wordt informatie gegeven over Dharma in het Pali of Dhamma in het Sanskrit. De oorspronkelijke betekenis van Dhamma was:
"...onderhouden, wat werkelijk bestaat, echte werkelijkheid, wat er werkelijk is in het universum.” Een tweede betekenis van Dhamma is die van een leer of filosofie die claimt een juiste weergave van de werkelijkheid te geven, en van de menselijke bestemming daarin.
Uiteindelijk doel van het klooster is het aanbieden van een “routekaart” hoe Nirvana te bereiken. De weg naar de hemelse of sublieme verblijfplaats. Vier staten van de geest leiden naar een wedergeboorte in een hemels rijk, Nirvana. Het zijn goedertierenheid (metta), mededogen (karuna), het waarderen van de vreugde van anderen (mudita) en gelijkmoedigheid (upekkha).

De betekenis van de termen kan op internet worden gevonden: www.dharma.org/ims/mr_glossary.html

Obama op Bali

Obama heeft de afgelopen week Bali bezocht. BaliUpdateEd fervent twitteraar geeft de dag voor het bezoek praktische tips aan de Amerikaanse president. Obama komt in verband met de negentiende East Asia Summit. (EAS). Deze bijeenkomst wordt gehouden na de jaarlijkse top van de leiders van ASEAN. De aandacht van de Balinezen voor het bezoek is marginaal. Obama is niet “the talk of the town”. Men laat het gelaten over zich heen komen. In het leven van alledag in Sigaraja merk je er niets van.

Obama toont zich een topverkoper, hij slijt een complete vloot Boeings aan Lion Air. Daarnaast haalt hij uit naar China en India: ”We are here to stay!” Ook maakt hij een opmerking die Europa zich kan aantrekken. De maakindustrie moet terug naar Amerika! Voorkomen moet worden dat de USA verdrinkt in zijn schulden. Wat dat betreft doen ze het niet beter dan Europa. Ze hebben het voordeel dat de verdeeldheid ophoudt bij twee partijen. Dat is al lastig genoeg!

Werk aan de winkel: Stenden Univerisity

Een half jaar Bali is een, een half jaar duimen draaien is wat anders. Het werkvirus begint te kriebelen, ik moet iets gaan doen!
Het openbaar vervoer in Bali is zo goed als niet ontwikkeld. Voor de toeristen zijn er taxi’s, er is een geweldig overaanbod dat zich (bij goed onderhandelen) in de prijs vertaald. Ben je naïef dan zul je dat aan je portemonnee merken. Voor de lokale bevolking zijn er busdiensten, geëxploiteerd door kleine ondernemers. De diensten worden veelal uitgevoerd met aftandse minibusjes. Zorg voor veiligheid is geen eerste prioriteit.

De Balinese overheid heeft, crisis of niet, wilde plannen met de ontwikkeling van het toerisme. Sommigen vrezen dat dit ten koste zal gaan van de natuur en schoonheid van Bali. Ik vrees dat deze “zieners” gelijk gaan krijgen, maar ja de roep van het geld is moelijk te weerstaan. Light rail zou een uitkomst kunnen bieden voor de vervoerproblemen, maar de complexiteit is anders dan bijvoorbeeld in the Gambia, groot. Daar ga ik mijn energie niet aan verspillen.

Het bijdragen aan het verantwoord ontwikkelen van de toeristenindustrie is mogelijk een voor een deel te realiseren ambitie. Kennis is een eerste vereiste bij het verder ontwikkelen van samenlevingen. Ergo mijn analyse is dat er voor mij in het onderwijs mogelijk kansen liggen.

In de “Bali News” een op de toplaag van de Balinezen en op toeristen gerichte advertorial staan vacatures bij de Stenden Univeristy op Bali (www.stenden.com/en/locations/bali/). De internationale tak van de universiteit, zich richt op de leisure industry en het hotelwezen in het bijzonder. Het is een dependance van de Nederlandse Stenden Hogeschool met vestigingen in Assen Emmen, Groningen, Leeuwarden en Meppel. In Nederland zijn Pabo’s dominant in het aanbod. Ze hebben naast Bali, dependances in Thailand, Qatar en Zuid-Afrika.

Een zwaluw maakt nog geen zomer.

Wie niet waagt, die niet wint. Ik heb er een email aangewijd waarin ik mijn diensten aanbied. De reactie uit Nederland (blijkbaar wordt het HRM-management vanuit Nederland verzorgd) is een niets zeggend briefje van de afdeling Human Resource Management waaruit weeromstuit blijkt dat ze het e-mailtje niet hebben gelezen, voor de goede orde gedrag waar meer HRM-afdelingen zich op laten betrappen. Ik spreek uit ervaring. Uiteraard laat ik me hier niet door uit het veld slaan. Hetzelfde mailtje heb ik nu rechtstreeks toegestuurd aan de Balinese dependance. Mijn nieuwsgierigheid is geprikkeld. Hoe is Hogeschool Stenden georganiseerd, hoe lopen de geldstromen en wat is de rol van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht? Hier moet ik eens achter heen. Ze hebben een derde geldstroom instituut Lumius.

Heb ik toch een klusje gevonden.
Wat eerste resultaten:
LinkedIn geeft 524 resultaten op de zoekterm Stenden University, de term Hogeschool wordt vermeden. Daar worden op Twitter wat negatieve tweets aangewijd. Daarnaast zijn de kritieken op de kwaliteit niet mals:
@f6f6alS
Fatma A. Al-Saai
"Stenden university: uni for the idiots. Sorry but its true…"
Heb ik beet? Een eenvoudige zoektocht op Google wijst op verdenkingen. De Volkskrant heeft in het recente verleden, begin 2011, al onderzoek gedaan naar de financiële banden met de buitenlandse dependances en heeft het over verspilling van overheidsgelden. De reactie van de Raad van Bestuur gaat nauwelijks in op de inhoudelijke beschuldigingen maar gaat vooral over nut en noodzaak van een internationale strategie. In de marge wordt aangegeven dat een aantal van de kritiekpunten worden opgepakt. Ik ben benieuwd hoe vaak de leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht hun buitenlandse dependances, allen in exotische oorden, op kosten van de gemeenschap bezoeken. Om alle verdachtmakingen te vermijden, ik heb mijn diensten om niet aangeboden.
Als uitsmijter, Prof. Heertje, november 2010:
"Op Stenden HBO staan honderden studenten ingeschreven, die er helemaal niet studeren. Hun namen worden gebuikt, maar zij wassen borden in Chinese restaurants in Nederland."
Woensdag (13 januari 2011) deed de Raad van State uitspraak in een zaak over Thaise studenten die eind 2006 in een Nederlands hotel stageliepen en enkele lessen volgden bij de Christelijke Hogeschool Nederland, nu Stenden Hogeschool. Volgens de arbeidsinspectie stelde die stage weinig voor en waren ze eigenlijk aan het werk. En daar was geen vergunning voor afgegeven. Daarom moet hun onderwijsinstelling een boete van 176 duizend euro betalen.
Ook de salarissen van de bestuurders zijn een punt van zorg zelfs voor de bestuurders getuige deze kop: “Topman Stenden protesteerde vergeefs tegen hoog salaris”.

Wordt vervolgd.

Naschrift 3 februari 2012
Ben niet in de problematiek gedoken. Weet inmiddels dat men bij de HRM afdeling niet kan lezen of heel selectief leest. Bijvoorbeeld alleen de leeftijd van de "sollicitant". Heb op het web een concept van het "Remuneratierapport 2011" (http://www.stenden.com/nl/stenden/organisatie/governance/Documents/remuneratierapport%202011%20%20.pdf) gevonden. Sommige problemen worden aangepakt. Ben benieuwd naar het declaratiegedrag van de leden van de Raad van Bestuur. Vraag mij af of Drs. Klaas Wybo van der Hoek, lid van de RvB en VP Executive Board Stenden University Zuid Afrika bezoldigd wordt voor de laatste functie.

Stenden toch niet in de haak! (De Volkskrant, 14 maart 2012)

Stenden Hogeschool in Leeuwarden heeft ten onrechte 259 Nederlandse hbo-diploma's uitgereikt aan buitenlandse studenten uit Qatar en Zuid-Afrika, waar de Friese hogeschool nevenvestigingen heeft.

Dit concludeert de Onderwijsinspectie in een dinsdag verschenen rapport. Aanleiding voor het onderzoek waren tips van betrokkenen en publicaties in de Volkskrant over de gebrekkige kwaliteit van het onderwijs dat Stenden in het buitenland aanbiedt.


Het oordeel van de inspectie is een gevoelige tik voor Stenden, dat zich profileert als de meest internationale hbo-instelling van Nederland. De hogeschool heeft vestigingen in Noord-Nederland, maar ook in exotische oorden als Bali, Thailand, Qatar en Zuid-Afrika.


Lokale studenten
Volgens de inspectie had Stenden in Qatar en Zuid-Afrika geen diploma's mogen verstrekken aan lokale studenten. De wet schrijft voor dat studenten die een Nederlands diploma ontvangen, in ieder geval een deel van hun opleiding in Nederland moeten volgen.

De inspectie heeft geen diepgravend onderzoek gedaan naar het niveau van de buitenlandse Stenden-opleidingen, maar is wel kritisch. Zo is het volgens de inspectie 'afwijkend' dat Stenden-studenten in Qatar met twee of drie man samen een scriptie schrijven, waardoor niet is na te gaan of zij allemaal het beoogde eindniveau bezitten. Ook vermoedt de inspectie dat bij de buitenlandse Stenden-filialen 'soms lagere eisen worden gesteld dan in Nederland', dat 'bepaalde modules makkelijker zijn' en dat 'bepaalde toetsen niet worden afgenomen.'


Qatar

Vorig jaar vertelden betrokkenen aan de Volkskrant dat rijke Stenden-studenten in Qatar personeel inhuurden om in hun plaats toetsen en scripties te maken. Stenden heeft dit altijd bestreden. De inspectie heeft dit niet kunnen nagaan, maar ziet wel problemen bij de populaire businessstudie (273 studenten) in de oliestaat. 'De overheid in Qatar heeft tot dusver geweigerd de opleiding te registreren en heeft Stenden Qatar gevraagd geen nieuwe studenten toe te laten zolang de registratie niet in orde is.'

Staatssecretaris Zijlstra van onderwijs liet dinsdag in een reactie weten de buitenlandse activiteiten van hogescholen in te perken. Hogescholen moeten voortaan tenminste een kwart van hun onderwijs op Nederlandse bodem aanbieden, anders kunnen er geen diploma's worden uitgereikt, aldus Zijlstra.

Deze regel geldt niet voor de studenten die nu bij Stenden in het buitenland studeren. De kwaliteit van hun opleidingen zal extra worden gecontroleerd.


Weggenomen
Leendert Klaassen, voorzitter van het college van bestuur, zegt dat Stenden de buitenlandse activiteiten voortzet. 'De geconstateerde tekortkomingen zijn inmiddels weggenomen. Lokale studenten van de buitenlandse vestigingen zullen we voortaan voor een jaar naar Nederland uitnodigen, als zij een Nederlandse graad willen behalen.'

Snoepreisjes op kosten van de Nederlandse belastingbetaler veilig gesteld?

Over leiderschap en de oorlog om talent

De top 200 van invloedrijkste mensen in Nederland maakt net als de Quote 500 de tongen los. Komt de ouderdom niet met wijsheid dan toch met invloed is de conclusie van een columnist. Wat mij opvalt is dat bestuurders, die met regelmaat hun onvermogen hebben getoond, toch opvallende plaatsen innemen op de lijst en nog steeds hun collectie stoeltjes in raden van bestuur koesteren. Uiteraard staan er ook mensen in met goede track records en aantoonbare meerwaarde voor de BV Nederland. Een hoogleraar van de UvA vindt de beperking die aan bestuurders wordt opgelegd om zitting te nemen in een raad van bestuur een bedreiging voor de kwaliteit van het bestuur in Nederland. Maximaal vijf waarbij een voorzitterschap dubbel telt. De hoogleraar vindt dit van god los zeker omdat een voorzitter niet tweemaal zoveel krijgt als een normaal lid van de RvB, in geld wel te verstaan! Zijn conclusie is dat niemand nog om die reden voorzitter van een RvB wil worden. Het gaat dus om geld? Over de excessen als gevolg van “slapende” leden van RvB’s en de financiële en maatschappelijke gevolgen daarvan, geen woord.

De politiek roept dat het anders moet, maar blijkt keer op keer besmet met het Griekse cliëntalisme virus. Ja, de griepprik helpt daar niet voor.

Door de opmerkingen van deze edel geleerde heer, begrijp ik de aandacht in de managementliteratuur voor talentontwikkeling. Hier gaat Nederland mank aan. De deplorabele toestand van het Nederlandse hoger onderwijs (toch mede een gevolg van goed bestuur!) is hier ongetwijfeld debet aan. De organisaties moeten het dus maar zelf doen. Zware HRM-afdelingen worden opgetuigd, duur betaalde adviseurs en goeroes worden binnen gehaald. Vaak blijkt de aansluiting tussen deze afdelingen en de werkvloer een probleem. In flexibele, rigide werknemers willen niet begrijpen dat hun rol is uitgespeeld en dat er een nieuwe wind gaat waaien. Het zittende lijnmanagement moet de kar gaan trekken en wordt verantwoordelijk gesteld.
Op Twitter zoek ik op #talentontwikkeling. Ingeborg van de Kerk, een naam die vertrouwen wekt of toch niet, zoekt het bij het individu: “Ben je je bewust van je kwaliteiten en talenten? En gebruik je deze ook?”. Wat is talent? De bijbel heeft het over geld. iReneOnline heeft het antwoord: de Talentenwijzer van de RUG (http://goo.gl/ArRnJ). @Purdy78 heeft een tip van een ander: “People rise to the challenge when it is their challenge.” MarliesPutten: 6 cruciale factoren voor het ontwikkelen en behouden van vrouwelijk talent (ow.ly/7l2k1). YSE Program Traineeship voor high potentials met lef! Onze missie: Developing Future Leaders. Kijk voor meer informatie over onze dienstverlening op onze website: (www.yseprogram.com).YSE lost het voor je op. Opvallend veel vrouwen die het weten, blijkbaar kun je het gewoon kopen. Ongetwijfeld zijn er modes en trends. Martin Brons: “Stop met al die zinloze bezigheidstherapietjes” heeft een verfrissende kijk (Vk 16/11). Wat mij opvalt is dat het eigenlijk alleen gaat om vorm, net als bij competentie gericht leren. Inhoud en talent zelf ontbreken, dat komt vanzelf?

Zo’n kort wetenschappelijk nauwelijks verantwoord onderzoekje geeft natuurlijk geen betrouwbare en valide afspiegeling van de werkelijkheid. Overigens het is wel repliceerbaar en toetsbaar, geen onbelangrijke wetenschappelijke criteria behalve in de sociale psychologie dan. Het brengt Nederland niet dichter bij de oplossing voor haar leiderschapsprobleem in deze donkere dagen voor Sinterklaas en die schijnt de economie ook al in de steek te laten. Begrijpelijk voor iemand uit Spanje!
Wat gaan we er aan doen? Het gaat er bij mij niet in dat er in Nederland maar een handvol mensen zijn met voldoende talent. Probleem is dat onze samenleving hiërarchisch is opgebouwd in onze zogenaamd platte samenleving. Meritocratie is een fictie die de apen hoog op de rots in leven willen houden. Impliciet zeggen ze er mee: “wij zijn de talentvollen, dat rechtvaardigt onze hoge salarissen en bonussen, wij zijn met weinigen en daarom moeten wij alle belangrijke posities innemen”. Mijn voorzichtige conclusie dictatortjes in de dop, een uitzondering daargelaten. Het houdt de apenrots wel overzichtelijk en dat helpt de Volkskrant weer bij het maken van de Top 200. De problemen in ons land lijken dus veel meer op de problemen in de Griekse en Italiaanse samenleving dan we willen. Onze maatschappelijke elite wordt meer en meer een oligarchie. Het is de goedwillende belastingbetalende burger, die voortdurend onderuit wordt gehaald en zich daarom steeds calculerender gaat opstellen, wat een verdere erosie van maatschappelijke solidariteit veroorzaakt en de samenleving onderuit haalt.

Talent blijkt een voorwaarde voor leiderschap, wat voor talent. Weer een beroep gedaan op de heilige tweets, het nieuwe orakel van Delphi en gezocht met #leiderschap. Mannen en vrouwen zijn gelijk vertegenwoordigd. Een echte topologie of typologie van leiderschap of een afgeronde theorie over leiderschap levert de zoektocht niet op. Veel “one liners”, dat mag je bij dit medium verwachten. Daarnaast blijkt twitter een commercieel middel om je diensten aan de man/vrouw te brengen. Er blijken veel zelfbenoemde leiders en adviseurs die leiders kunnen maken. De maakbare geleide samenleving lijkt terug, maar hoe verhoudt dit zich tot het gepercipieerde tekort aan leiderschap? I’m puzzled!
Ook Europa puzzelt nog even door met stijgende rentes op Italiaanse staatsleningen. Het vervangen van politici door technocraten geeft nog niet echt verlichting, vast een gevolg van ontbrekend leiderschap. De Nederlandse talent- en leiderschapsindustrie biedt uitkomst: naast iedere werknemer een coach, naast iedere manager een interim en naast iedere leider een adviseur in leiderschap. Een nieuwe zeepbel is geboren, wel een mooie, een echte droom! Er is al een website: www.excellentleiderschap.nl. Wat is het leven toch eenvoudig.

Tweets!

Gisteren hebben we de formulieren voor de tweede verlenging van onze visa ingeleverd bij Emigrasi. Onze vaste chauffeur, hij woont om de hoek, heeft ons gebracht. Omdat we het klappen van de zweep nu en beetje kennen, is alles wat moeitelozer verlopen. We worden bekende gezichten. Op mijn vraag of ik binnen mag fotograferen worden na enige aarzeling, een negatief antwoord gegeven. Buiten mag. Aanstaande vrijdag mogen we om 10:00 uur komen betalen. De zorg van Sjaan over de verlengingsdatum is nodeloos gebleken. De bureaucratie is stroperig maar nauwkeurig. De formulieren voor de derde verlenging hebben we meegenomen inclusief de noodzakelijke zegel.

We komen in een vast ritme, ontbijt met bruin brood van de Duitse bakker. Putu “room boy” koopt dat voor hij naar Villa Romy komt. Hij woont vlak bij de groente en fruitmarkt en bij de bakker. Na het ontbijt wacht internet. De Volkskrant is er nog niet maar ik kijk op de websites van nu.nl, de volkskrant en de NRC om te kijken of er nog nieuws is. Vervolgens open ik mijn Twitter-account en loop de laatste tweets door. Met een beetje handigheid is Twitter de snelste manier om geïnformeerd te raken over de (gepercipieerde) werkelijkheid. Ik gebruik geen #-tags met steekwoorden bij mijn tweets. Ik gebruik ze wel om te zoeken.

Rond vier uur half vijf Nederlandse tijd is de digitale versie van de Vk beschikbaar. Het downloaden gaat pagina voor pagina en is omslachtig en tijdrovend. Om mijn sensatiezucht te stillen neem ik een kijkje op Powned, de maat voor het morele niveau van Nederland. De eerlijkheid gebied te zeggen dat er uitermate verkeerde maar zeer amusante reacties op het nieuws worden gegeven: de onderbuik van Nederland maar dan met humor! Hoewel de “refresh rate” laat de laatste tijd te wensen over. Een gevolg van de bezuinigingen in het omroepbestel?
De inspiratie voor mijn tweets haal ik in de regel uit de krant. De krant steeds minder een platform voor nieuws maar veeleer een bonte verzameling meningen en overtuigingen. Het zijn deze meningen en overtuigingen die proberen richting te geven aan de ontwikkelingen in Nederland en de wereld. Nederland blijkt echt aan revisie toe. De bestaande politiek mist de visie en de kwaliteit om vorm en inhoud aan onze samenleving te geven. Ook vertoont onze en niet alleen onze democratie haarscheurtjes, die snel moeten worden gerepareerd. Niemand neemt het voortouw, er wordt uitsluitend gewezen naar anderen en de posities van partijgenoten worden veilig gesteld. Onze minster president blijkt een hol vat met een aardige glimlach. Hij stond niet op één in het lijstje van meest invloedrijke Nederlanders, terwijl je dat van de “baas” van Nederland toch zou verwachten. Het lijstje van meest invloedrijke personen heeft mij niet kunnen overtuigen. Gaan we daar de oorlog mee winnen, zonder iemand te kort te willen doen. De 200 van Mertens vond ik indrukwekkender, dat was in een ander tijdsgewricht. De technocraten nemen de macht over, de Knot er over. Eigenlijk vind ik dat wel verfrissend. Heren en dames met aantoonbare kwaliteiten en weinig directe persoonlijke belangen anders dan hun beroepseer nemen het heft even in handen om de trein weer in de rails te krijgen. Ze weten hoe de paarden lopen en beschikken over de zeggingskracht om het volk te overtuigen en de populisten de wind uit de zeilen te nemen. Het besef dringt langzaam in de samenleving door dat de bomen niet tot in de hemel groeien. Dat hebben ze nooit gedaan en dat weten we al sinds Babylon. Alleen de vermeende elite heeft moeite met het afstand doen van haar positie. Dat is toch echt een voorwaarde om te komen tot een betere besluitvorming en een betere inrichting van de samenleving. En dan bedoel ik Europa zonder voorbij te gaan de eigenheid van ons land. Je volksaard zit in jezelf en als dat niet genoeg is het staat in je paspoort.

Putu “room boy” is vandaag niet op zijn werk verschenen. Volgens Aku heeft er bij het jonge paar een echtelijke ruzie plaatsgevonden. De politie schijnt verwittigd te zijn met als gevolg dat we onze eigen rotzooi op mogen ruimen. Niets mis mee hoor. Putu “security” heeft met ingang van 1 december ontslag genomen. Naar ik begrijp als gevolg van slechte salarisonderhandelingen. Let wel in Nederlandse begrippen gaat het om niets, afhankelijk van de koers van de rupia om ongeveer acht euro per maand. In zijn geval een verhoging van 15%. Het blijft onrustig in Bali, het is per slot regentijd!

Visa

Visa zijn een voorwaarde om in Indonesië te kunnen verblijven. In Den Haag hebben we een visum voor twee maanden gekregen dat maximaal tot zes maanden kan worden verlengd. Tenminste als je een persoonlijke “sponsor” hebt. Die heeft men voor ons gevonden: het hoofd van het personeel van Villa Romy.

De aanvraag voor het verlengen van het visum moet ten minste zeven dagen voordat het verloopt, worden ingediend. Wij hebben dit gedaan bij het kantoor van de “Imigrasi” in Singaraja. Het proces verloopt in een aantal stappen. De eerste dag moet je een stapel formulieren invullen samen met je sponsor. Op een van de formulieren zit een zegel van 6000 Rupia. De formulieren moet je bij loket 3 “Cashier” halen. Hier moet je ook voor de zegel betalen. Overigens je meldt je aan bij loket 1 "Asing" (buitenlander). Van hier wordt je direct doorverwezen naar loket 3. Het gaat om een aanzienlijke stapel en let op (iets wat wij niet hebben gedaan) de formulieren moeten met een zwarte pen worden ingevuld. Er mogen alleen hoofdletters worden gebruikt. Na invulling moeten de formulieren bij loket 1 worden ingeleverd. De overigens vriendelijke ambtenaar controleert de formulieren alsof het een examen betreft. De eerste keer zijn wij zeker gezakt, we moeten een aantal formulieren opnieuw invullen. Uiteindelijk worden onze formulieren geaccepteerd. Drie dagen later moeten we terug komen om de kosten van het visum te betalen, 250.000 Rupia per visum. Het visum is een maand geldig. Weer drie dagen later kunnen we ons paspoort met stempel en al ophalen. Voor onze chauffeur betekent dit goede zaken. De procedure voor het opnieuw verlengen kunnen we op die dag starten. De formulieren met het benodigde zegel en de noodzakelijke kopieën hebben we al in huis.

Wat opvalt in het kantoor van Imigrasi is dat toeristen of mensen met een sponsor, “social visit” heet dat, hun formulieren in een rode map krijgen. De lokale bevolking, volgens mij gaat het om Javanen, gegeven de hoofddoekjes die de vrouwen dragen, krijgen een gele map en worden met wat minder prioriteit behandeld. Ook valt op dat oudere Europeanen vaak in het gezelschap zijn van een jonge Balinesen. Putu security heeft vertelt dat het een trend aan het worden is dat oude Europese mannen trouwen met jonge Balinese meisjes. Het is ongetwijfeld legaal maar het ruikt naar vrouwenhandel. Maar als dergelijk gedrag van vooraanstaande regeringsleiders wordt geaccepteerd, wat kun je die mensen verwijten anders dan immoreel gedrag? Overigens waarom zijn het altijd mannen?

Binnen in het kantoor is het niet toegestaan opnamen of foto's te maken. Daarom moet u het doen met plaatjes van de buitenkant.

Over weigerachtige toetsenborden

Een aantal toetsen van het toetsenbord van Sjaan haar Acer laptop, nog geen jaar oud en de topper uit de reeks, weigeren dienst. Schoon maken helpt niet. Een zoektocht op internet leert dat het een veel voorkomend probleem is bij Acer laptops. Een ontwerpfout? Dan maar contact gezocht met de leverancier Office Centre. Tot op heden hebben zij nog niet gereageerd. Bij Acer een account aangemaakt en het probleem gemeld. Jan van de Nederlandse helpdesk is een aimabel persoon, die zijn best doet. Het probleem is niet zo eenvoudig op te lossen. Het machien moet uit elkaar en alleen geautoriseerde dealers mogen dat. Daarnaast is dat Acer geen groot merk is in Indonesië, er zijn maar een beperkt aantal leveranciers en geen enkele zit op Bali. Jan geeft aan dat de laptop op kosten van Acer kan worden opgehaald en verzonden naar de dichtst bij zijnde leveranciers en na reparatie wordt teruggezonden. Onduidelijk is of we een vervangend apparaat krijgen voor the time being.

Zelf heb ik via email contact gemaakt met Mitra Sarana Computer, de enige computerwinkel in Singaraja. Op mijn email wordt geantwoord dat het toetsenbord kan worden gemaakt. Het gaat twee dagen duren mede omdat er onderdelen moeten worden besteld. Als oplossing hou ik achter de hand het kopen van een los toetsenbord met een USB-aansluiting. Op internet wordt aangegeven dat dit niet in alle gevallen werkt. Een toetsenbord kost 125.000 Rupia, iets meer dan een tientje. We wagen het er op en kopen een toetsenbord. Eureka, het blijkt te werken. Nu Jan nog informeren dat we de laptop laten repareren (onder garantie) als we terug zijn in Nederland.

Het bovennatuurlijke

Bali is een gelovig eiland. Hindu is het dominerende geloof op het eiland. Dit geloof heeft zich in het verleden staande gehouden tijdens de islamisering van Indonesië. Wat je in een islamitische staat mag verwachten, de islam is nadrukkelijk aanwezig. Meerdere malen per dag roept de Iman de gelovigen op. Hoewel een van de plichten is vijf maal per dag bidden, worden de gelovigen vaker opgeroepen. Dat begint al vroeg en eindigt laat in de avond. De moskee is niet zo ver bij ons vandaan. Op vrijdag komen bussen vol gelovigen naar de moskee voor het vrijdaggebed.

Ook zijn er christelijke kerkjes. De gelovigen ongeacht hun denominatie worden via reclameborden opgeroepen. Reclameborden zijn meer nog dan in de Westerse samenleving het communicatiemiddel. Omdat grote concerns met herkenbare logo’s ontbreken (misschien met uitzondering van Coca Cola) moet het met wervende teksten. Het Hindu geloof is darbij het verst in de privésfeer doorgedrongen. Ieder huis heeft tenminste een altaar en voor iedere gebeurtenis is er wel een ceremonie. Bloemen nemen binnen de rituelen net als wierrook een belangrijke plaats in. Ze domineren alle facetten van het leven. Voor een buitenstaander maakt dat het leven onvoorstelbaar. Als Westerling zijn we dat niet gewend, we houden van voorspelbaarheid, zeker van gedrag. Dat maakt het voor ons lastig om met de verwevenheid van het natuurlijke met het bovennatuurlijke om te gaan.

Bloemen en bloemblaadjes vormen een belangrijk bestanddeel van de offertjes. Bij ons naast staat een boom met witte bloemen. De blaadjes zijn blijkbaar zeer gewild. Er wordt in de boom geklommen om ze te verzamelen.

PS De brief aan de Belastingdienst is gepost. We zijn benieuwd naar het antwoord. Overigens we zijn niet, zoals beloofd door diezelfde Belastingdienst, binnen twee dagen teruggebeld.